Arycanda’nın en eski Likya yerlerinden biri olduğu biliniyor – adı -anda ile bitiyor, Anadolu kökeninin MÖ 2. bin yıl öncesine kadar gittiğini gösteriyor. Likya’nın en eski sikkelerinden bazıları (5. yy. Yakın zamanda yapılan bir kazıda burada da MÖ bulunmuştur; alan sürekli kazı altındadır. Arycanda, bir dağ yamacına tırmanan beş büyük teras üzerine kurulmuş eşsiz bir Likya şehridir ve ezevki ve eğlenceyi seven (ve borçlu :)) vatandaşlara sahip olduğu biliniyordu.
Şehir, görkemli ve gösterişli binaları ile tanınıyordu, ancak eski kaynaklara göre, Arycandalılar biraz tembel ve imkanlarının ötesinde cömertçe yaşama alışkanlığı içindeydiler. Borç içine düştüğü söyleniyor; savurganlıklarını yeni özel vergilerle karşıladıklarına inanılıyor.
Antik çağda Arycanda, Likya Birliği’nin (oy hakkına sahip) bir üyesiydi ve hatta kendi sikkelerini bile bastı.
Arycanda, MÖ 5. yüzyılda Persler tarafından işgal edildiğinde küçük ve belirsiz bir yerleşim yeriydi. Diğer Likya şehirleri gibi, Arycanda da istilacı güçlere kahramanca direndi, ancak sonunda Pers İmparatorluğu’nun gücüne yenik düştüler. Kent, yerleşimin modern yolun güneyinde yeni bir alana taşınması ve son yıllarda yapılan restorasyon çalışmalarının mimari model görünümüyle iyi organize edilmiş güzel bir kenti ortaya çıkarmayı başardığı 9. yüzyıla kadar Bizans dönemine kadar ayakta kalmıştır.
Bu muhteşem şehrin bazı özellikleri şunlardır:
- Likya’nın en büyük hamam kompleksi, en alttaki teras bölümünde ve spor salonunun yanında bulunmaktadır, hamam kemerler dizisi içinde hala neredeyse sağlam vaziyettedir.
- Agora doğu kesimindeki bazı dükkanlar hala görülebilmektedir. Odeonun güneyinde yer alan kısmı geniş ve düzdür ve üç tarafı revakla çevrilmiştir.
- Amfitiyatro MS 2. yüzyılda inşa edilmiştir, ve halen mükemmel durumdadır. Tiyatro 7 bölüme ayrılmış 20 sıra koltukdan ibarettir. Her sıranın kenarında koruyucu tenteleri desteklemek için kullanılan delikler vardır.
- Odeon – MS 2. yüzyıl. Ana giriş güneyde, üçlü bir portaldır. Bu bir zamanlar çok süslü bir binaydı, iç kısım büyük taş blokları ve duvarlar, orkestra ve koltuklar bir zamanlar renkli mermerle kaplıydı. Kapının üstündeki frizde, üzerinde maskeler ve kabartma tanrıların başları bulunan kartuşlarla çevrili İmparator Hadrian’ın bir portresi vardır.
- Helenistik döneme ait stadyum, tiyatronun üstünde, koşu yolu şeklinde. Normal bir stadyumdan daha küçüktür ve 106 m’dir. uzunluğunda ve 17 m. Geniş. Stadyumun kuzey tarafında birkaç basamak benzeri koltuk geriye kalan kalıntılardır.
- Nekropolisler (Mezarlıklar) iki tane var ve sitenin girişinde yer almakttadır, zengin bir şekilde dekore edilmişlerdir, mezar anıtları dizisi ile oldukça ilgi çekicidir. Doğu tarafta kalan mezarlıkta beşik tonozlu anıtsal mezarlar, tapınak mezarlar ve lahitler, batı tarafta kalan mezarlıkta ise kaya ve beşik değerli mezarlar bulunmaktadır.
- Meclis Binası şehrin kuzeybatı yamacında 137 metre uzunluğunda bir kemeraltının sonunda yer alıyor. Bina, canlı kayaya oyulmuş oturma sıraları ile bir dağ yamacına yerleştirilmiştir.
Arycanda antik kentine çevrede bulunan kentlerden yapılan yolculuğun, Türkiye’de bulunabilecek en nefes kesici manzaralardan bazılarını sunduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Dağlık arazi ile çevrili mezralara doğru ilerlerken, geleneksel köy yaşamını, tarlalarla meşgul olan yerlileri ve bol miktarda mahsul ve bitki örtüsünü görebilirsiniz. Arykanda kalıntıları, Akdağ ve çam ormanlarıyla kaplı güneye bakan ve dik yamaçlara oyulmuş bir vadide teraslar üzerinde düzenlenmiştir, manzara hem geniş ve hem de etkileyicidir.
Arif, 07740 Finike/Antalya, Turkey